قرارداد
آنچه باید درباره یک قرارداد بین المللی بدانید
تجارت بینالملل و به طور خاص صادرات و واردات کالا امکان گسترش کسب و کار و دسترسی به دانش جهانی را فراهم میکند. اما مهمترین نتیجه تجارت بینالمللی برای عموم مردم، ایجاد بازار رقابتی است که این امر در نهایت منجر به قیمت رقابتیتر می شود و محصولی مقرون به صرفه برای مصرف کننده به ارمغان میآورد. سوالاتی مانند«قرارداد بین المللی چیست؟»، «انواع قرارداد بین المللی کدام است؟» و «نحوه انعقاد قرارداد بینالمللی چیست؟» را در این مقاله پاسخ میدهیم.
قرارداد بین المللی چیست؟
قراردادهای بین المللی آغاز ارتباط، همکاری و تعهدات رسمی بین دو یا چند شرکت از کشورهای مختلف است.
در واقع منظور از قرارداد بینالمللی قراردادی است که حداقل یک بخش آن خارجی باشد. به عنوان مثال یک یا تعدادی از طرفین خارجی باشند، تابعیت طرفین متفاوت باشد و محل انعقاد یا اجرای آن، خارج از کشور حداقل یکی از طرفین باشد.
به طور کلی هر قرارداد بینالمللی شامل دو یا چند طرف است و تعیین و مشخص کردن دقیق طرفین در عقد قرارداد بین المللی بسیار حائز اهمیت است.
اهمیت عقد قراردادهای بین المللی و ارتباط آن با رشد اقتصادی، یکی از موضوعات مهم به ویژه در انتخاب استراتژیهای رشد و توسعه در کشورهای درحال توسعه جهان است.
امروزه در نظریههای جدید و الگوهای رشد شرکتهای جهان، نشان داده شده که تجارت بینالملل، نرخ رشد اقتصاد را از طریق دسترسی به بازارهای خارجی، تکنولوژی به روز و منابع تحت تاثیر قرار میدهد. شاید تا به حال این سوال برایتان پیش آمده باشد که قباله به چه معناست و چه تفاوتی با قرارداد دارد؟ پاسخ این است که قباله به هر نوع نوشته که در آن قراردادی دو یا چند جانبه امضا شده باشد، گفته میشود.
ارکان قرارداد بین المللی
- طرفین قرارداد بین المللی
قرارداد بین المللی مانند سایر قراردادها از دو یا چند شخص حقیقی یا حقوقی تشکیل میشود که بسته به تعداد طرفین، آن قرارداد را دو یا چند جانبه مینامند.
طبق قانون مدنی کشور، اهلیت حقوقی طرفین قرارداد به معنای اینکه هر دو طرف در قرارداد باید دارای ویژگیها و شرایطی باشند که قادر به معامله و انعقاد قرارداد باشند، در عقد قرارداد بسیار حائز اهمیت است و طرفین قرارداد باید به این موضوع توجه ویژهای داشته باشند.
به همین خاطر هنگام ثبت قرارداد، ارائه مشخصات کامل و مستندات اثبات اهلیت طرفین بسیار مهم است. اطلاعاتی مانند نام، مشخصات، نشانی طرفهای قرارداد و نماینده قانونی طرفین در زمان ثبت قرارداد بررسی و ثبت خواهند شد.
- موضوع قراردادهای بین المللی
مهمترین بخش قراردادها که لازم است به صورت دقیق تعیین شود، تبیین موضوع قرارداد است. این مورد مشخصات کامل موضوعات مورد تعهد قرارداد را تعیین میکند.
موضوع قرارداد با توجه به نوع و زمینهکاری مورد نظر طرفین ممکن است انواع مختلفی داشته باشد. در صورتی که موضوع قرارداد بینالمللی تولید و تامین کمی و کیفی کالا باشد، ابتدا باید لیست دقیق کالا، تعداد و در صورت لزوم خدمات پس از فروش آن به دقت مشخص شود.
در مواردی که موضوع عقد قرارداد بینالملل ارائه خدمات باشد، تعیین نوع و محل ارائه خدمات باید به صورت واضح انجام شود.
- مدت قرارداد بین المللی
تعیین بازه زمانی و مدت قرارداد برای انجام تعهدات و مفاد قرارداد بسیار مهم است. مدت قراردادهای بینالمللی با توجه به موضوع قرارداد، بررسی، محاسبه و تعیین خواهد شد.
گاهی مدت قرارداد بینالمللی، با توجه به نوع قرارداد و مشکلات و اتفاقات پیشبینی نشده، تغییر خواهد کرد. بنابراین بررسی کامل شرایط تاثیرگذار و پیشبینی زمان قرارداد با توجه به این موارد در انجام تعهدات قرارداد بسیار حائز اهمیت است.
- تعهدات قرارداد بین المللی
متناسب با نوع و موضوع قرارداد بینالمللی، تعهدات و مسئولیتهای طرفین متفاوت خواهد بود. به طورکلی تعهدات طرفین قرارداد به ویژه قراردادهای بینالمللی را میتوان به صورت زیر بیان کرد:
- تعهدات مالی طرفین
- تعهدات زمانی مرتبط با قرارداد
- تعهدات خدمات پس از اتمام قرارداد
- تعهدات مربوط به رعایت قوانین و قواعد حسن انجام کار
- تعهدات ویژه رعایت اصول ایمنی کار و کنترل کمی و کیفی
- مباحث مالی در قرارداد بین المللی
با در نظرگرفتن اهمیت مباحث مالی در قراردادهای بین المللی برای طرفین، سیاستهای مدیریت مالی طرفین دنبالکننده اهداف خاصی است که هر کدام در راستای تامین، کنترل و برنامهریزی منابع مالی طرفین برای قرارداد خواهد بود.
اهدافی مانند اطمینان از مدیریت بودجه طرفین قرارداد، بازگشت سود نهایی پیشبینی شده به هر دوطرف قرارداد، برنامهریزی برای استفاده بهینه از منابع مالی طرفین، رعایت تعهدات و امنیت سرمایه گذاری که مهمترین هدف سرمایهگذاران است.
این موارد با استفاده از برنامه ریزی درست طرفین، موجب ایجاد یک ساختار منظم مالی برای قرارداد بین المللی خواهد شد.
- تضمین قرارداد بین المللی
استفاده از ضمانت نامه با هدف تضمین قراردادهای بینالمللی برای تایید و تضمین اجرای تعهدات بسیار مهم است. این ضمانت نامهها در انواع مختلف مانند ضمانت نامههای بانکی و انواع پرداخت مورد استفاده قرار میگیرند.